Tuesday, July 1. 2008
Van gemiste kansen, onbegrijpelijkheden en een lichtpuntje
Wat wil nu het geval, een aantal fabrikanten van gegevensdragers, vooral leden van de STOBI, is het niet eens met de wijze waarop de dragerheffingen worden vastgesteld binnen de Stichting Onderhandelingen Thuiskopievergoeding (SONT). Ingewijden in de besluitvorming van SONT weten al jaren dat er een patstelling bestaat tussen enerzijds de producenten van gegevensdragers en consumentenlectronica en anderzijds de stichting Thuiskopie, die geacht wordt de belangen van de auteursrechthebbenden te behartigen. Gevolg van die patstelling is dan ook dat het doorgaans de voorzitter van SONT, oud-politicus Henk Vonhoff, is die de knoop doorhakt. Een weinig harmonieuze vorm van besluitvorming derhalve. Dat dit vroeg of laat tot een uitbarsting zou komen is dan ook weinig verbazingwekkend.
Kort gezegd heeft STOBI geëist dat SONT a) de vastgestelde hefffing op blanco gegevensdragers tot vergoeding van het thuiskopierecht diende te herzien en b) dat deze op nul vastgesteld moest worden. Daarbij was slechts één van de argumenten dat bij het vaststellen van de hoogte van de vergoeding "geen rekening dient te worden gehouden met de schade die het gevolg is van illegaal kopiëren (incl. downloaden) uit een illegale bron".
Een argument dat gezien de parlementaire geschiedenis juridisch gezien verrassend was, al is het begrijpelijk dat deze fabrikanten ieder argument om de dragerheffingen omlaag te krijgen aangrijpen. Keer op keer is door de minister van Justitie het standpunt ingenomen dat downloaden niet illegaal is, om de eenvoudige reden dat ook die illegale download een kopie voor eigen gebruik is en derhalve onder de thuiskopie-exceptie valt. De rechter oordeelde echter anders en nam het op zijn zachtst gezegd moedige standpunt in dat de minister het niet begrepen zou hebben. Nu heb ik weinig toe te voegen aan het commentaar van anderen, wel vind ik het net zo goed verrassend dat de rechter voorbij is gegaan aan een aantal andere argumenten. Zo hadden de dragerfabrikanten nog argumenten als:
- wel rekening dient te worden gehouden met het feit dat uitsluitend een vergoeding is verschuldigd terzake van voorwerpen die bestemd zijn om een werk ten gehore te brengen, te vertonen of weer te geven;
- geen rekening dient te worden gehouden met kopieën die door de natuurlijke persoon voor een derde worden gemaakt;
- geen rekening dient te worden gehouden met kopieën die voor commerciële doeleinden en piraterij worden gemaakt;
- geen rekening dient te worden gehouden met kopieën die door rechtspersonen worden gemaakt;
- geen rekening dient te worden gehouden met het kopiëren van computerprogramma's en databanken;
- geen rekening dient te worden gehouden met kopieën van materiaal dat tot het publiek domein behoort;
- geen rekening dient te worden gehouden met de schade die het gevolg is van illegaal kopiëren (incl. downloaden) uit een illegale bron;
- geen rekening dient te worden gehouden met kopieerhandelingen waarvoor de rechthebbende reeds betaling in een andere vorm heeft ontvangen;
- geen rekening dient te worden gehouden met kopieerhandelingen waarvoor de rechthebbende expliciet of impliciet toestemming heeft gegeven;
- geen rekening dient te worden gehouden met reproducties die van eigen materiaal worden gemaakt;
- geen rekening dient te worden gehouden met kopieerhandelingen waarbij de schade of het nadeel voor de rechthebbende minimaal is, zoals bij het kopiëren voor "timeshifting- purposes" en "porting";
- wel rekening dient te worden gehouden met de beschikbaarheid van bescherming die thuiskopiëren kan voorkomen, niet slechts met het daadwerkelijke gebruik dat daarvan wordt gemaakt;
- wel rekening dient te worden gehouden met de beschikbaarheid van DRMtechnologieën, niet slechts met het daadwerkelijke gebruik dat daarvan wordt gemaakt;
- wel rekening dient te worden gehouden met de dreigende wanverhouding tussen de gemiddelde prijs van de betreffende blanco drager en de heffing;
- wel rekening dient te worden gehouden met de hoogte van de Thuiskopievergoeding in andere lidstaten;
- met betrekking tot de DVD+RW geldt dat een nul-heffing geïndiceerd is, wegens de beschikbaarheid van doeltreffende technische beveiligingsvoorzieningen;
Van deze argumenten heeft de rechter alleen de punten A, G, I en K in ogenschouw genomen, wat op zichzelf genomen al jammer is, het zou aardig zijn als er eens een uitspraak kwam over de discussie of in een wereld waar men zich van DRM bedient een vergoeding voor thuiskopieëen wel op zijn plaats is, DRM kraken mag immers niet. Ook E. en F. zijn heel interessant, nu betaal ik voor het branden van mijn Gutenberg e-books een dragerheffing terwijl het om werken in het publieke domein gaat. Hetzelfde voor mijn Ubuntu CD-ROMs. De redenering die de rechter volgt is voor mij onnavolgbaar. SONT en Thuiskopie hebben zich op het standpunt gesteld dat DRM nog te moeilijk en te ingewikkeld is wegens ontbrekende standaarden, de dragerfabrikanten hebben dat detail niet weersproken en vervolgens verklaart de rechter dat partijen overeenstemming hebben op dit punt en dat DRM dus geen argument tegen dragerheffingen kan zijn.
De rechter gaat wel in op G., de situatie waarin er toestemming van de rechthebbende is. Ik citeer:
Uit de door eisers aangehaalde passage uit de wetsgeschiedenis is af te leiden dat de Nederlandse wetgever ervan is uitgegaan dat de thuiskopievergoeding een compensatie moet zijn voor door de rechthebbende door de kopieerhandeling geleden nadeel. Compensatie is vanuit dat uitgangspunt niet aan de orde indien de rechthebbende – expliciet of impliciet – toestemming voor de kopieerhandeling heeft gegeven. De gevorderde verklaring voor recht kan dus worden toegewezen.
Een klein lichtpuntje in een voor de rest buitengewoon warrige uitspraak en ik begin al visioenen te krijgen van het terugvorderen van de dragerheffingen voor al mijn DVD-ROMs met daarop onder CC-licentie verkregen foto's. Visioenen dan, de kans op hoger beroep is buitengewoon groot. Nog even wachten met adem inhouden.
Vrijschrift response to EU trade consultation
Pandemic highlights flaws in EU-Canada trade agreement CETA
Kuitenbrouwer's "Lang leve het uploadfilter!", geannoteerd
Een inktzwarte dag voor online uitingsvrijheid
SP gaat voor internet censuur stemmen
Upload filters: Wil het CDA het internet kapot maken?
De auteursrechtenrichtlijn, laatste stemronde, nieuwe kansen
New Dutch Model Investment Treaty Gives US Major Influence
Is the Dutch model investment treaty neo-colonialistic?
CDA: verstrek geen mandaat auteursrechtenvoorstel