Blog van Vrijschrift / ScriptumLibre

Vrijschrift has responded to the European Commission’s public consultation “A renewed trade policy for a stronger Europe”.

During the Corona virus pandemic the ratification process of the EU-Canada trade agreement CETA is ongoing. This blog discusses CETA in the light of the pandemic and concludes that we need a fundamentally more resilient society, with more agency – and that we may have a one time chance now. We have to rethink international rules that limit policy space, and not ratify trade agreements, like CETA, that do. At the very least, investor-to-state dispute settlement (ISDS) has to be removed.

At a seminar Koen Lenaerts, President of the Court of Justice of the European Union, spoke about the Court’s landmark Opinion on investor-to-state dispute settlement (ISDS) in the EU-Canada trade agreement CETA.

Most interesting I find what he didn’t speak about. After the Opinion, law professors had pointed out the Court suggests that the EU and EU countries can refuse to pay ISDS damages awards. But Lenaerts did not speak about that.

De Tweede Kamer zal binnenkort een beslissing nemen over ratificatie van het EU handelsverdrag met Canada, CETA.

CETA ondermijnt de bescherming van persoonsgegevens, versterkt de positie van bedrijven die misbruik van het octrooisysteem willen maken en belemmert hervorming van auteurs- en octrooirecht (zie eerdere brief Vrijschrift aan Tweede Kamer). ¹

Wat supranationale investeringsbescherming (ISDS / ICS) ² betreft is de situatie na een uitspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie veranderd. In dit blog licht ik toe waarom CETA na deze uitspraak vitale belangen, de internationale rechtsorde, en rechtszekerheid voor investeerders ondermijnt.

De Afdeling advisering van de Raad van State heeft haar advies gepubliceerd over het EU handelsverdrag met Canada, CETA. Ik beperk me tot het deel over investor-to-state dispute settlement (ISDS / ICS).

ISDS geeft bedrijven het recht om buiten de lokale rechter om staten aan te klagen. Supranationale tribunalen nemen de beslissing.

The EU Court of Justice finds the investor-to-state dispute settlement (ISDS) mechanism in the EU - Canada trade agreement CETA compatible with the EU treaties. With its ruling the Court creates a form of oversight over ISDS. It hopes to exert power over the enforcement of ISDS awards, and so to curtail the system. The Court does not trust ISDS, as reformed by the EU; the Court trusts its own oversight.

However, as explained below, the Court’s interesting approach has serious drawbacks. That leaves one option on the table: get rid of the toxic ISDS system. The first step to take now is to reject ISDS in CETA.

Tomorrow the Dutch parliament will discuss the new Dutch model text for bilateral investment treaties. These treaties are controversial as they contain investor-to-state dispute settlement, or ISDS.

In a letter to the chairman of the trade committee (BuHaOS), Vrijschrift writes that the model text consolidates fundamental defects and gives the United States a major influence on the dispute settlement mechanism. Vrijschrift also notes that under the text investment arbitrators can assess compliance with the WTO TRIPS treaty, and thus interpret this treaty, while the WTO has its own dispute resolution mechanism. In addition, the government has not made use of a safeguard for personal data in investment treaties established by the European Commission.

Op 15 november bespreekt de Tweede Kamercommissie voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking de nieuwe Nederlandse modeltekst voor bilaterale investeringsverdragen. Brief Vrijschrift aan de voorzitter van de commissie:

Geachte heer De Roon,

We schrijven u om onze zorgen uit te spreken over de nieuwe modeltekst voor bilaterale investeringsverdragen. De modeltekst consolideert fundamentele gebreken en geeft de Verenigde Staten grote invloed.

De bescherming van buitenlandse investeerders in huidige investeringsverdragen is uit de hand gelopen door supranationale rechten voor multinationals om staten aan te klagen, het ontbreken van institutionele waarborgen voor de onafhankelijkheid, en het ontbreken van democratische invloed op de ontwikkeling van de betrokken rechten. De nieuwe modeltekst consolideert deze fundamentele gebreken.

The Netherlands has published its new model bilateral investment treaty. The treaty would place its enforcement under U.S. and Dutch influence. It combines invasive, far reaching rights for multinationals with a biased enforcement system.

An investment treaty gives multinationals far reaching rights to challenge government decisions. Its enforcement mechanism, investor-to-state dispute settlement, or ISDS, is widely criticised. See for instance George Kahale, III, ISDS: The wild, wild west of international law and arbitration.

Volgens de regering is investor-to-state dispute settlement (ISDS) dood en begraven. Dat klinkt bemoedigend, omdat ISDS, onderdeel van investeringsverdragen, buitenlandse investeerders het recht geeft buiten de rechter om staten aan te klagen – en het systeem is uit de hand gelopen. Echter, de regering gedraagt zich niet alsof ISDS dood en begraven is.

Vrijschrift’s submission to the Dutch consultation on its new model bilateral investment treaty.

The Netherlands has published a new model bilateral investment treaty (BIT). A BIT gives multinationals far reaching rights to challenge government decisions. Its enforcement mechanism, investor-to-state dispute settlement or ISDS, is widely criticised. See for instance George Kahale, III, ISDS: The wild, wild west of international law and arbitration.

The Dutch draft would place ISDS under U.S. and Dutch influence. It combines invasive, far reaching rights for multinationals with a biased enforcement system. The reform failed.

The EU trade agreement with Canada (CETA) would undermine the protection of personal data, the Vrijschrift Foundation writes in a letter to Dutch Parliament. On 18 October the EU Council of Ministers will take a decision on signing and provisional application of CETA. Provisional application of CETA would create faits accomplis (the Netherlands did not ratify the agreement with Ukraine, but the provisional application was not terminated). See the Dutch original or the translation below.

Het EU-handelsverdrag met Canada (CETA) ondermijnt de bescherming van persoonlijke gegevens, schrijft Stichting Vrijschrift in een brief aan de Tweede Kamercommissie Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. Deze commissie vergadert over tekenen en voorlopige toepassing van het verdrag op 12 oktober. Door voorlopige toepassing zou Nederland voor voldongen feiten komen te staan. (pdf versie)

Aan: Voorzitter commissie BuHa-Os

Zeer geachte heer De Roon,

Op 18 oktober zal de EU Raad van Ministers een beslissing nemen over ondertekenen en voorlopige toepassing van het handelsverdrag met Canada (CETA). In deze brief willen wij er onder andere op wijzen dat CETA de bescherming van persoonlijke gegevens zal ondermijnen.

Canada is lid van de "Five Eyes", een groep landen met vergaande afluisterpraktijken. De Canadese Communication Security Establishment mag buitenlanders afluisteren. ¹ Veel internet verkeer met Canada loopt via de Verenigde Staten, doorgaans via steden met NSA afluisterfaciliteiten. ²